۱۳ آبان سال ۵۸ و تسخیر لانه جاسوسی امریکا هم دارای دستاورد هایی بزرگ است و هم دارای درس هایی که نباید از یاد برد:کوتاه کردن دست امریکا از کشور ، جلوگیری از جاسوسی سازماندهی شده و گسترده که مرکز آن در سفارت امریکا قرار داشت ،مشخص شده آرمان انقلاب اسلامی ایران برای تمام دنیا و از همه مهم تر شکستن هیمنه امریکا در جهان.
بعد از پیروزی انقلاب ، تنها پایگاهی که در داخل ایران برای امریکایی ها باقی مانده بود سفارت این کشور بود ،مکانی که تبدیل به یک ساختمان مجهز جاسوسی شده تا مرکز اصلی توطئه بر علیه ایران باشد
جلوگیری از تعمیق انقلاب با نفوذ در مناطق کلیدی و حساس انقلاب اسلامی ، بحران آفرینی ،تضعیف نیروهای اصیل انقلاب و جایگاه و شخصیت حضرت امام و همچنین ایجاد شکاف میان رهبری و مردم برنامه هایی بود که افسران سازمان سیا (CIA) در این لانه جاسوسی دنبال می کردند
در برهه وقوع حادثه مهم ۱۳ آبان یعنی سال ۵۸ دولت موقت سیاست خارجی خود را ابراز تمایل به ارتباط مجدد با امریکا قرار داد و به صورت علنی و غیر رسمی به دنبال این راهبرد حرکت کرد.
بازرگان در اقدامی تأمل برانگیز اکثر اعضای دولت موقت را از جناح لیبرال انتخاب کرد و درهای دولت موقت را تقریباً بر روی دیگر نیروهای انقلاب بست. لیبرالها تضاد اصلی و عامل مهم مبارزه و انقلاب را استبداد داخلی و نه استعمار خارجی میدانستند و علاوه بر آن اعتقاد به تغییر بنیادین در ساختار سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور نداشتند و تنها اکتفا به برخی اصلاحات سطحی را کافی میدانستند. بر همین اساس دولت موقت تنها به تعویض مهرههای کلیدی و بالای رژیم اکتفا نمود و از تغییرات بنیادین و خصوصاً از تجدید نظر در رابطه امپریالیستی و نابرابر ایران با آمریکا، پرهیز و اجتناب میکرد.
به این موضوع در کتاب خاطرات کارتر اشاراتی شده است: «مهدی بازرگان... و اعضای کابینهاش که بیشتر آنها تحصیل کرده غرب بودند با ما همکاری داشتند. آنها از سفارت ما حفاظت میکردند و از ژنرال فیلیپ گاست... مراقبت به عمل میآوردند تا بدون خطر رفت و آمد کند و برای ما پیامهای دوستانه میفرستادند. بازرگان به طور علنی اعلام کرد که مایل است با آمریکا روابط حسنهای داشته باشد، اما افراطیون طرفدار آیت الله خمینی برای او به صورت مشکلی درآمده بودند.» (امیررضا ستوده و حمید کاویانی، بحران ۴۴۴ روزه تهران، ص ۲۰)
«اقدامات آمریکا بر علیه جمهوری اسلامی ایران فقط به اقدامات سفارت این کشور در تهران محدود نشد. در پی اعدامهای انقلابی سران رژیم گذشته در روزهای اولیه پیروزی انقلاب، ۲ تن از اعضای سنای آمریکا به نامهای جاکوب جاوتیس و هنری جکسون که از طرفداران پروپاقرص رژیم پهلوی بودند در ۲۷ اردیبهشت ۵۸ (۱۷ مه ۷۹) قطع نامهای را از تصویب سنا گذراندند که ایران را به خاطر این اعدامهای انقلابی با لحن شدیدی محکوم میکرد.» (پیشین ص۱۰۳)
بعد از تصویب قطعنامه ضد ایرانی در سنای آمریکا، روابط دو کشور وارد مرحله تازهای شد. با این که، قطعنامه هیچگونه ضمانت اجرایی نداشت ولی ایران آن را نشانه موضع خصمانه ایالات متحده و کاری در جهت انزوای ایران دانست.
«پس از این فعل و انفعالات دولت آمریکا به بهانه حفظ امنیت منطقه و با این ادعا که احتمال داده میشود که یک نفت کش در خلیج فارس ربوده شود، ناوگان خود را در تنگه هرمز به حال آماده باش درآورد.» (پیشین ص ۱۰۶)
امام خمینی در ۷ آبان ۵۸ به قراردادهای استعماری بین ایران و آمریکا شدیدا اعتراض کردند. اما در مقابل دولت موقت هیچ توجهی به این اعتراضها نشان نمیداد و در پی بهبود روابط با ایالات متحده بود و در موضعگیریهای رسمی و غیر رسمی بیشترین واهمه خود را از شوروی ابراز میداشت.
حرکتهای سازش کارانه دولت موقت تا به آنجا پیشرفت که بدون اطلاع امام در روز ۱۱ آبان ۵۸ در جشن انقلاب الجزایر، مهدی بازرگان با برژینسکی، مشاور امنیت ملی کاخ سفید دیدار کرد و به مدت یک ساعت و نیم با او به مذاکره نشست.
برژینسکی مشاور امنیت ملی دولت کارتر برخلاف سایروس ونس، وزیر خارجه که در برخورد با جمهوری اسلامی قائل به راهبردهای دیپلماتیک و گفتگو و مذاکره سیاسی بود، از طرفداران جدی سرکوب و مداخله نظامی انقلاب و یکی از طراحان اصلی کودتای ۲۱ بهمن ۵۷ برای پیشگیری از انقلاب بود.
او برای پذیرش شاه در آمریکا تلاش فراوانی به عمل آورد، اما اعضای دولت موقت دوستانه به پیشواز برژینسکی رفتند و با او به گپ زدن مشغول شدند جالب این که این ملاقات به گفته برژینسکی نه به تقاضای او بلکه به درخواست بازرگان، نخست وزیر ایران صورت گرفت.
پذیرش شاه از سوی آمریکا خشم ملت و امام را صد چندان کرد. امام که از دولت موقت قطع امید کرده بود، در ۹ آبان ۵۸ طی سخنانی فرمودند:
«ای جوان‌هایی که در مقابل توپ و تانک رفتید ای خواهرهایی که جوانان خود را از دست دادهاید... حفظ کنید خودتان را، نهضت خودتان را حفظ کنید ننشینید دیگران برای شما کار کنند، اینها برای شما کاری نمیکنند.»
همچنین حضرت امام طی پیامی در ۱۲ آبان ۵۸ در اعتراض به پذیرش شاه از سوی رژیم آمریکا اعلام کردند:
«دانشگاهیان، دانشآموزان و طلاب علوم دینی با قدرت تمام مبارزه خود را علیه آمریکا گسترش دهند.»
بدنبال اعلام این مواضع از سوی حضرت امام نمایندگان دانشجویان مسلمان پیرو خط امام چهار دانشگاه امیرکبیر، تهران، شهید بهشتی و صنعتی شریف با تشکیل جلسهای به برنامه ریزی برای تصرف سفارت آمریکا پرداختند.
یکشنبه ۱۳ آبان ۵۸ (۴ نوامبر ۱۹۷۹) در تاریخ انقلاب، تبدیل به روزی شد فراموش نشدنی که ثابت کرد که تنها راهی که در مقابل امریکا جواب می دهد نه تنها انفعال نیست بلکه ایستادگی هوشمندانه است یعنی همان حرکتی که دانشجویان انقلابی انجام دادند و البته حمایت قاطع حضرت امام از این اقدام انقلابی .
امروز هم دولت نباید به همان بلای دولت موقت دچار شود که محو هیمنه پوشالی امریکا شده و تنها چاره حل مشکلات را سازش با امریکا بداند . که البته امریکا چه در دوران دولت موقت و چه بعد ها ثابت کرد حتی اگر قول داد و امضا هم کرد به قول معرف دبه می کند چه رسد به لبخند مزورانه که نباید به آن اعتماد کرد.
سیزده آبان یادآور رخدادهایی است که با تاریخ وهویت انقلاب اسلامی ارتباط ناگسستنی دارد. تبعید حضرت امام خمینی (ره) به ترکیه در سال۴۲، کشتار فجیع جمعی از دانش آموزان در دانشگاه تهران توسط عوامل سفاک پهلوی در سال۵۷ وتسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام(ره) در سال ۵۸ همگی نماد مقاومت، بصیرت و استکبار ستیزی این امت در مقابل طاغوت زمان است. سیزده آبان نماد آزادی خواهی و بصیرت ملتی است که سالهای متمادی طعم تلخ استکبار،استعمار واستضعاف را بر شانه های خود تحمل کرده وبرای رهایی از این ظلم وستم تاریخی،به تاسی از ولی زمان خود،نهضت بزرگ اسلامی را پایه ریزی کرد.
انقلاب اسلامی را انقلابی دوگانه یا دووجهی دانسته‌اند؛ زیرا این انقلاب علاوه بر اینکه انقلابی علیه استبداد داخلی بود و توانست رژیم شاهنشاهی ۲۵۰۰ ساله را سرنگون کند، انقلابی علیه نفوذ، دخالت و استعمار خارجی یا به تعبیر دیگر، وابستگی خارجی نیز بود. بر همین مبنا بود که امام خمینی(ره) در هنگام ورود به کشور در سال ۵۷ در مصاحبه‌ای فرمودند که اگرچه بیرون راندن شاه از کشور کار بزرگی است، اما بزرگتر از آن، قطع نفوذ خارجی است. درواقع، انقلاب اسلامی، به عنوان انقلابی بزرگ یا اجتماعی درصدد بود تا روند تحولات جامعه ایران را در تمام ابعاد دگرگون کند. به بیان دیگر، «شعار مرگ بر آمریکا»ی مردم ایران نشان می‌داد که روند حرکت تاریخ در ایران از این پس تغییر خواهد کرد و دیگر خبری از ایران تحت سلطه و نفوذی که آمریکا بخواهد بر آن حکمرانی کند، نیست. 
